Kanal Tedavisi(Endodonti)
Kanal Tedavisi (Endodonti) Nedir?
Endodonti tedavisi ya da gündelik dilde yaygın kullanımıyla kanal tedavisi ; çürümüş ya da enfekte olmuş(iltihaplanan veya mikroorganizmaların yerleşmesiyle enfekte olan dişözü (pulpa) dokusunu) dişi kurtarmak amacıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Her diş çürüğüne endodonti tedavisi uygulanmaz. Diş çürüğüne dolgu ile müdahalenin yetersiz kaldığı durumlarda, iltihaplanma varsa, diş çürüğü ilerlediyse, acılı ve ağrılıysa diş kanal tedavisi uygulanır. Dişte meydana gelen çürümeler zamanında tedavi edilmezse çürük derinlere doğru ilerler ve dişte bulunan sinirlerin iltihaplanmasına neden olur. Diş sinirlerinin iltihaplanması kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına neden olabilir, dişte kararma, sıcak ve soğuğa hassasiyet gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Buradaki amaç diş kaybını önlemek, dişin normal fonksiyonlarını yerine getirerek çene kemiğinde aktif kalmasını sağlamaktır.
Kanal tedavisini anlamak için dişin yapısı hakkında genel bir bilgiye sahip olmak gerekir.
❶Ön hazırlık : Teşhis
Diş hekimi tarafından hasta muayene edilerek röntgen görüntüleri tetkik edilir ve kanal tedavisi işlemi yapılmasına karar verildikten sonra ikinci adıma geçilir.
❷Ön hazırlık : Anestezi
❸Ön Hazırlık 3: Enfeksiyon kapmış dişin diğer dişlerden izole edilmesi
Enfeksiyon kapmış dişin veya yanındaki komşu dişlerin işlemden olumsuz etkilenmemesi için ince bir lastik (dental dam) örtü ile koruma yapılır.
❹Kanal tedavisi aşama : Kanal yapılacak dişin taç kısmının açılması
Kanal tedavisi yapılacak dişteki çürük olan diş yapısı uzaklaştırılır. Böylece tedavi için pulpa odasına ve kök kanallarına erişim sağlanır.
❺Kanal tedavisi aşama : Kanal köklerine dezenfektan uygulanması
Diş hekimi tarafından, kök kanallarında hasarın durdurulması ve bakterilerin öldürülmesi için kanallara ve pulpa odasına dezenfektan uygulanır.
❻Kanal tedavisi aşama : Kanal içindeki pulpa dokusu temizlenir
Kök kanalları hastalıklı ve ölü pulpa dokusundan arındırılır. Burada bulunan doku cansız olduğundan ve başlangıçta anestezi yapılarak uyuşturulduğundan, hasta acı ve ağrı hissi duymaz. Sinirler dişten tamamen alınmış olur. Kanal dolgu ajanlarının sağlıklı ve sızdırmaz bir şekilde tıkama sağlaması için çeşitli araçlarla kök kanalları şekillendirilir.
❼Kanal tedavisi aşama : Kanal kökleri doldurulur ve mühürlenir
Hazırlanmış kök kanallarını doldurmak için gutta percha ismindeki dolgu malzemesi kullanılır. Gutta Percha dolgu yalıtkandır ve ısı verilerek mühürleme işlemi yapılır. Bu sayede kanallar tıkanmış olur. Bakterilerin yeniden enfekte olmasını önlemek için kanalların sızdırmazlığına azami derecede dikkat edilir.
❽Kanal tedavisi aşama : dolgu malzemesi veya kaplama ile tamamlanır
Kanal tedavisi işlemi, çoğu zaman tek seansta dolgu ile tamamlanır.
Tek seansın yapılamadığı durumlarda kök kanallarına çeşitli kimyasal ajanlar uygulanarak diş yüzeyi geçici dolgu ile kapatılır. Geçici dolgu dişi kontaminasyondan (yabancı madde etkisiyle kirlenme ya da temizliğini ve saflığını kaybetme; enfekte olma durumuna karşı) korumak amacıyla yapılır ve enfeksiyonun ilaçla tedavi edilerek ortadan kaldırılması amacıyla reçete yazılır.
Hastanın, doktor tarafından verilecek tavsiyelere uyması ve ilaçları kullanması son derece önem arz etmektedir. Tavsiyelere uyan ve reçetesini uygulayan hasta, ortalama 5-7 gün içinde randevuya çağrılır. Dişleri enfeksiyondan korumak için yapılan geçici dolgu kaldırılarak, kaplama veya daimi dolgu yapılır ve kanal tedavisi işlemi sonlandırılır.
Tedavi süresi dişin kanal sayısı, ağızdaki lokasyonu ve enfeksiyon durumuna göre değişebilmektedir. Kanal tedavisi pulpada herhangi bir enfeksiyon ya da kist oluşumu yoksa tek seansta bitebilir. Genellikle diş enfeksiyonlu geldiği için tedavi 2 seans sürmektedir. Kanal tedavisinin tek bir seansı 45 dakikaya kadar uzayabilmektedir. Diş kanalı ilk seansta çok iyi bir şekilde temizlenmeli ve şekillendirilmelidir. Temizlenen bölüme lokal ilaç uygulaması yapılarak orada bulunan zararlı mikroorganizmaların öldürülmesi sağlanır. Kanal tedavisinin 2. seansında kanal içinde bir enflamasyon oluşmamışsa hastanın dişinde herhangi bir duyarlılık yoksa, röntgen temiz çıkarsa ve dişi çevreleyen dokuda bir bozukluk görülmüyorsa dişin dolgusu yapılmaktadır.
Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilecekler
➥Kanal tedavisi ilk seansta bitmezse, tedavi bitinceye kadar ilgili dişi kullanmaktan kaçınılmalıdır.
➥Kanal tedavisi tamamen bitse bile işlemden sonra en az iki saat bir şeyler yenip içilmemelidir.
➥Bir iki gün boyunca hassasiyet olabileceğinden aşırı sıcak ve soğuk içeceklerden kaçınmak hastaya rahatlık sağlar.
➥Ağız sağlığı bakımı söz konusu olduğunda, düzenli aralıklarla yapılan diş fırçalama, diş ipi ve antiseptik bir gargara kullanma gibi genel bakım kurallarının yanında, diş hekimini düzenli aralıklarla ziyaret etmek de önemlidir.
Endodonti tedavisi ya da gündelik dilde yaygın kullanımıyla kanal tedavisi ; çürümüş ya da enfekte olmuş(iltihaplanan veya mikroorganizmaların yerleşmesiyle enfekte olan dişözü (pulpa) dokusunu) dişi kurtarmak amacıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Her diş çürüğüne endodonti tedavisi uygulanmaz. Diş çürüğüne dolgu ile müdahalenin yetersiz kaldığı durumlarda, iltihaplanma varsa, diş çürüğü ilerlediyse, acılı ve ağrılıysa diş kanal tedavisi uygulanır. Dişte meydana gelen çürümeler zamanında tedavi edilmezse çürük derinlere doğru ilerler ve dişte bulunan sinirlerin iltihaplanmasına neden olur. Diş sinirlerinin iltihaplanması kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına neden olabilir, dişte kararma, sıcak ve soğuğa hassasiyet gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Buradaki amaç diş kaybını önlemek, dişin normal fonksiyonlarını yerine getirerek çene kemiğinde aktif kalmasını sağlamaktır.
Dişin Anatomisi :
Diş Çürümesi ;
Kanal tedavisini anlamak için dişin yapısı hakkında genel bir bilgiye sahip olmak gerekir.
➥Diş, dıştan içe doğru; mine, dentin ve (dişözü) pulpa olmak üzere 3 ana tabakadan oluşur.
➥Dişin merkezindeki doğal boşluğa da kök kanalı denir.
➥Dişözü (pulpa) kök kanalı içindeki yumuşak dokudur. Bu doku, dişi besleyen kan damarları ve sinirler açısından zengindir.
Eski zamanlarda bir enfeksiyon ya da enflamasyon dişözü(pulpa) tabakasına ilerlediğinde, diş artık kurtarılamaz hale gelip çekilmekteydi. Günümüzdeki son gelişmeler, dişin pulpa (dişözünün) tabakasının temizlenip tekrar doldurulmasına olanak sağlamaktadır. Pulpa ve içerisindeki sinirler alınsa da, diş temel işlevini yerine getirir. Bunun nedeni, dişler dişetlerinden çıkıp son halini aldıktan sonra, diş sinirlerinin hayati bir önem taşımamasıdır. Diş sinirlerinin yetişkinlerdeki tek görevi sıcak ve soğuk hissini hissetmek gibi duyusal işlevlerdir.
Endodonti (Kanal Tedavisi) Zor Bir Tedavi midir?
Kanal tedavisi gelişen teknoloji ile birlikte artık oldukça kolay bir işlemdir. Gelişen teknoloji ve cihazlarla oldukça başarılı bir şekilde yapılabilmektedir.Endodonti (Kanal Tedavisi) Nasıl Yapılır?
❶Ön hazırlık : Teşhis
❷Ön hazırlık : Anestezi
Endodonti tedavisine başlamadan önce hastaya işlem sırasında ağrı ve acı hissi duymaması için lokal anestezi yapılır.
❸Ön Hazırlık 3: Enfeksiyon kapmış dişin diğer dişlerden izole edilmesi
Enfeksiyon kapmış dişin veya yanındaki komşu dişlerin işlemden olumsuz etkilenmemesi için ince bir lastik (dental dam) örtü ile koruma yapılır.
❹Kanal tedavisi aşama : Kanal yapılacak dişin taç kısmının açılması
Kanal tedavisi yapılacak dişteki çürük olan diş yapısı uzaklaştırılır. Böylece tedavi için pulpa odasına ve kök kanallarına erişim sağlanır.
❺Kanal tedavisi aşama : Kanal köklerine dezenfektan uygulanması
Diş hekimi tarafından, kök kanallarında hasarın durdurulması ve bakterilerin öldürülmesi için kanallara ve pulpa odasına dezenfektan uygulanır.
❻Kanal tedavisi aşama : Kanal içindeki pulpa dokusu temizlenir
❼Kanal tedavisi aşama : Kanal kökleri doldurulur ve mühürlenir
❽Kanal tedavisi aşama : dolgu malzemesi veya kaplama ile tamamlanır
Tek seansın yapılamadığı durumlarda kök kanallarına çeşitli kimyasal ajanlar uygulanarak diş yüzeyi geçici dolgu ile kapatılır. Geçici dolgu dişi kontaminasyondan (yabancı madde etkisiyle kirlenme ya da temizliğini ve saflığını kaybetme; enfekte olma durumuna karşı) korumak amacıyla yapılır ve enfeksiyonun ilaçla tedavi edilerek ortadan kaldırılması amacıyla reçete yazılır.
Hastanın, doktor tarafından verilecek tavsiyelere uyması ve ilaçları kullanması son derece önem arz etmektedir. Tavsiyelere uyan ve reçetesini uygulayan hasta, ortalama 5-7 gün içinde randevuya çağrılır. Dişleri enfeksiyondan korumak için yapılan geçici dolgu kaldırılarak, kaplama veya daimi dolgu yapılır ve kanal tedavisi işlemi sonlandırılır.
tıkla izle :
Kanal tedavisi ne kadar sürer?
Tedavi süresi dişin kanal sayısı, ağızdaki lokasyonu ve enfeksiyon durumuna göre değişebilmektedir. Kanal tedavisi pulpada herhangi bir enfeksiyon ya da kist oluşumu yoksa tek seansta bitebilir. Genellikle diş enfeksiyonlu geldiği için tedavi 2 seans sürmektedir. Kanal tedavisinin tek bir seansı 45 dakikaya kadar uzayabilmektedir. Diş kanalı ilk seansta çok iyi bir şekilde temizlenmeli ve şekillendirilmelidir. Temizlenen bölüme lokal ilaç uygulaması yapılarak orada bulunan zararlı mikroorganizmaların öldürülmesi sağlanır. Kanal tedavisinin 2. seansında kanal içinde bir enflamasyon oluşmamışsa hastanın dişinde herhangi bir duyarlılık yoksa, röntgen temiz çıkarsa ve dişi çevreleyen dokuda bir bozukluk görülmüyorsa dişin dolgusu yapılmaktadır.
Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilecekler
➥Kanal tedavisi ilk seansta bitmezse, tedavi bitinceye kadar ilgili dişi kullanmaktan kaçınılmalıdır.
➥Kanal tedavisi tamamen bitse bile işlemden sonra en az iki saat bir şeyler yenip içilmemelidir.
➥Bir iki gün boyunca hassasiyet olabileceğinden aşırı sıcak ve soğuk içeceklerden kaçınmak hastaya rahatlık sağlar.
➥Ağız sağlığı bakımı söz konusu olduğunda, düzenli aralıklarla yapılan diş fırçalama, diş ipi ve antiseptik bir gargara kullanma gibi genel bakım kurallarının yanında, diş hekimini düzenli aralıklarla ziyaret etmek de önemlidir.